"राना'तली "सई'

"राना'तली "सई'
मुंबईच्या जवळ असणाऱ्या उरणला पाणी कोठून येतं ठाऊक आहे? उत्तर आहे रानसई. पण पोहोचायचे कसे तिथे...? मुंबई-पनवेल मार्गे सकाळीच कर्नाळ्याच्या अभयारण्यात यायचं. इथल्या फॉरेस्ट चौकीवर प्रवेश फी भरून रानसईला जाणारी वाट विचारून घ्यायची आणि पुढे चालायचं. अभयारण्याच्या बसस्टॉपवर कर्नाळा किल्ल्याच्या विरुद्ध दिशेला रस्ता ओलांडायचा. तिथल्या वननिवासाजवळच्या विहिरीशेजारून एक वाट जाताना दिसते. पाचेक मिनिटांत ओढा पार करून ही वाट पठारावर चढू लागते. पठारावर पोहोचल्यावर गोवा हायवेला समांतर चालत राहायचं. अर्ध्या तासाने उजवीकडे रानसई गावाकडे जाणारी वाट पकडायची. कर्नाळ्याहून दोनेक तासात आपण रानसई गावात पोहोचतो. गावातल्या घरात जेवण बनवून देण्याची विनंती करायची आणि निघायचं धरणाकडे. या छोटेखानी धरणाच्या दोन्ही तिन्ही काठांवर पडवळाची व्यापारी पद्धतीने शेती केलेली आढळते. बघावं तिकडे नुसते पडवळाचे मळेच मळे. वाकडे वाटणारे पडवळ सुतळीने दगड बांधून सरळ करायला ठेवलेले दिसतात. शेतकरी होड्या भरून भरून पडवळ धरणाच्या भिंतीकडे घेऊन जात असतात. तिथून ते मुंबई, पनवेलच्या बाजारात जातात. तलावाच्या काठाशी पोहोचल्यावर पोहणे, गळ टाकून तासन तास मासे पकडणे असे उद्योग आपण करू शकतो. दोनेक तासांनी परत जेवण सांगितलेल्या घरात जायचं. सपाटून भूक लागलेली असते. चमचमीत जेवणावर आडवा हात मारायचा. डबे आणले असतील तर संपवून टाकायचे. हलक्‍याशा वामकुक्षीनंतर परतीच्या प्रवासाला निघायचं. कर्नाळा स्टॉपच्या पुढे गोवा हायवेवर कल्हे नावाचं गाव आहे. या कल्ह्यातून रानसईपर्यंत चांगली वाट आहे. थोडासा चढ उतार आणि बहुतांशी पठारावरून जाणारी ही वाट दमछाक करणारी अजिबात नाही. कर्नाळा अभयारण्याची शांतता. एकाकी अनपेक्षित रानसई धरण. चोहोबाजूचे पडवळाचे मळे. रानसई धरणाच्या बॅकड्रॉपवर दिसणारा कर्नाळ्याचा सुळका. कल्ल्याच्या पठारावरची वाट. वन डे आऊटिंगसाठी बेस्ट डेस्टिनेशन आहे रानसई. कल्हे रानसई वाटेवरून आम्ही बाइक घेऊन जाण्याचा प्रयत्न केला होता. पाऊण रस्ता आम्ही गेलो सुद्धा. पण ते एक दिव्य आहे आणि ते करण्यास मी तुम्हाला सांगणार नाही. पनवेल-उरण रस्त्यावरच्या जासईकडून चिरनेर दिघोडे आणि तिथून रानसई असा प्रवाससुद्धा करता येतो. तर अशी ही रानातली सई, जरूर भेट द्यावी अशी...
- मधुकर धुरी, युथ हॉस्टेल मालाड युनिट।
(साभार ः सकाळ)

No comments: